Ik meldde me na 1,5 jaar ziekteverlof en een verse PTSS-diagnose weer voorzichtig aan op mijn werk. Mijn collega’s, die oprecht bezorgd waren, wilden weten wat er aan de hand was. Met een knoop in mijn maag vertelde ik over die raketaanval in Sarajevo, waar ik als blauwhelm ternauwernood aan de dood was ontsnapt. Ik vertelde over de collega-militair die het niet had overleefd, en over de anderen die gewond waren geraakt. Hun gezichten betrokken; ze vonden het heftig en zeiden begripvol dat ik alle tijd moest nemen om te herstellen (ik gun iedereen zulke fantastische collega’s want het helpt bij herstel, maar dat terzijde). Zelf gunde ik me die tijd niet.
Verstandelijk snapte ik natuurlijk wel dat ik iets heftigs had meegemaakt en moest herstellen, maar deep down voelde ik mij een aansteller. Dat ik een tremor had opgelopen, altijd bekaf wakker werd, continue druk op de borst voelde en niet meer kon ontspannen, telde niet. Het was een diepe, knagende overtuiging. Hoe kon het dat mijn verstand en mijn gevoel zo ver uit elkaar lagen?
Verstand versus Gevoel
De kloof tussen wat we met ons verstand begrijpen en wat we echt voelen, kan komen doordat we jarenlang bepaalde overtuigingen of labels over onszelf hebben aangenomen. Wat bij mij ook niet helpt is dat ik uit een gezin kom waar het motto is; Niet zeuren (lees: praat niet over je problemen), maar doorpakken. Je verstand zegt dat je trauma ernstig is, maar je gevoel blijft je vertellen dat je het niet verdient om je zo te voelen. Wat vaak meespeelt is dat je jezelf vergelijkt met anderen die het ‘erger’ hebben. Het is alsof je met één voet op het gaspedaal staat, terwijl de andere op de rem drukt. Het is belangrijk om in te zien dat een dergelijke overtuiging je absoluut niet helpt en herstel in de weg staat. Want zeg nou zelf, een ‘aansteller’ heeft ook geen recht op een langdurige behandeling.
Wat kun je eraan doen?
1. Herkennen en Erkennen: Het begint bij het herkennen dat je deze tegenstrijdigheid ervaart en het erkennen dat je gevoel niet altijd de waarheid spreekt. Of dat je op zijn minst erkent dat een dergelijke overtuiging je herstel in de weg staat.
2. Professionele Hulp: Zoek een therapeut die ervaring heeft met PTSS. Zij kunnen methoden zoals cognitieve gedragstherapie toepassen om je te helpen je gedachtepatronen te veranderen.
3. Steun zoeken: Deel je gevoelens met mensen die je vertrouwt. Soms biedt een extern perspectief nieuwe inzichten.
4. Zelf-compassie: Leer jezelf compassie te tonen. Je bent een mens, en het is oké om hulp te zoeken.
Dus ja, hoewel mijn verstand en gevoel op verschillende sporen leken te rijden, ben ik gaan inzien dat mijn trauma legitiem is. En ja, ik vind nog steeds dat er veel mensen zijn die nog ergere dingen hebben meegemaakt dan ik. Maar ik weet nu ook dat dit niet betekent dat ik geen hulp verdien. En die overtuiging dat ik een aansteller ben? Die komt nog regelmatig voorbij maar is aan het vervagen, langzaam maar zeker. Dus ben je ook zo’n iemand die vindt dat zijn of haar probleem niet erg genoeg is? Dan mag je daar nu mee stoppen en zoek de hulp die je nodig hebt.