Het pad naar herstel van de gevolgen van traumatische ervaringen is vaak een kronkelige weg, gevuld met onverwachte bochten en hobbels. Een van de meest paradoxale momenten in dit proces is wanneer succesvolle behandeling weerstand oproept. Je zou denken dat vooruitgang een bron van vreugde en opluchting zou zijn, maar soms voelt het alsof je een doos van Pandora hebt geopend.
Stel je voor dat je tijdens een dagenlange bergtocht een zware rugzak hebt gedragen. Je spieren zijn eraan gewend geraakt, je houding heeft zich aangepast. Wanneer je eindelijk de last verlicht, voelt je lichaam vreemd en onstabiel. Je mist de bekende zwaarte, hoe belastend die ook was. Zo is het ook met traumaherstel. De coping-mechanismen en overlevingsstrategieën die je hebt ontwikkeld, al zijn ze destructief, zijn bekend terrein. Verandering, zelfs ten goede, voelt als het betreden van een onbekend landschap.
Een ander aspect van deze weerstand is dat nieuw aangeleerd gedrag vaak onnatuurlijk aanvoelt. Bijvoorbeeld, na jaren van vermijding leerde ik eindelijk om mijn emoties onder ogen te zien. In het begin voelde dit vreemd en ongemakkelijk, alsof ik een nieuwe taal sprak die ik nog niet vloeiend beheerste. Door de weerstand meende ik aanvankelijk ook niet goed bezig te zijn. Het was makkelijker om terug te vallen in oude patronen dan om deze ‘nieuwe taal’ te blijven oefenen. Maar net zoals je spieren zich aanpassen aan een nieuwe vorm van beweging, zo wordt ook dit nieuwe gedrag uiteindelijk een tweede natuur, als je het de tijd en ruimte geeft om te groeien.
Dit inzicht is cruciaal omdat het helpt om de weerstand niet te zien als een teken van falen, of dat je op het verkeerde pad zit, maar als een natuurlijk onderdeel van het helingsproces. Het is een signaal dat je diep graaft, dat je de kern van je pijn benadert. Als je dit begrijpt, kun je de weerstand gebruiken als een kompas. Het wijst je naar de gebieden die de meeste aandacht nodig hebben, naar de wonden die nog moeten worden geheeld.
Weerstand tegen verandering is dus niet iets om te vrezen, maar om te omarmen. Het is een ingewikkelde dans tussen het oude en het nieuwe zelf, tussen pijn en genezing. Door deze dynamiek te erkennen, kun je jezelf de ruimte en het geduld geven die nodig zijn om echt te helen.